Tăng học phí hoặc các khoản đóng góp "tự nguyện" khác dường như là cách để các trường đối phó với lạm phát, nhưng điều đó lại đang tạo ghánh nặng cho các bậc phụ huynh trong mùa tựu trường năm nay.
Tại trường tiểu học dân lập Đoàn Thị Điểm (Mỹ Đình, Từ Liêm) học phí của khối lớp 4 đã được tăng từ 500.000 đồng/tháng lên 900.000 đồng/tháng. Riêng khối lớp 1, mỗi học sinh phải đóng đến 1,6 triệu đồng/tháng. Ngoài ra, đầu năm học nhà trường còn thu một loạt các khoản tiền khác như: tiền bán trú (400.000 đồng), tiền hỗ trợ tham quan, xem biểu diễn (200.000 đồng), tiền xây dựng cơ sở vật chất (500.000 đồng), tiền đồng phục và một số khoản thu theo nhu cầu như tiền ô tô đưa đón, tiền ăn sáng...
Mới chỉ nằm trong đề án Trường chất lượng cao của thành phố, học phí năm 2008-2009 của trường Mẫu giáo Việt Triều đã tăng từ 300.000 đồng/tháng lên 500.000 đồng/tháng, trước sự ngỡ ngàng của không ít phụ huynh. Học sinh trường này còn phải đóng nhiều các khoản khác vào đầu năm học như tiền học phẩm, tiền xây dựng cơ sở vật chất, tiền hỗ trợ giảng dạy. Tương tự như vậy, trường mầm non tư thục chất lượng cao Vietkids năm nay cũng tăng học phí từ 1,5 triệu đồng/tháng lên khoảng 1,8 triệu đồng/tháng. Học phí cũng tăng thêm 150.000 đồng/cháu/tháng ở trường mầm non dân lập Lê Quý Đôn (huyện Từ Liêm), đưa mức thu lên 1 triệu đồng/tháng. Điều đáng nói là, tất cả các trường nâng mức học phí đều không có sự thay đổi về điều kiện học tập cũng như cơ sở vật chất trường học; do vậy bản thân phu huynh học sinh cũng không giải thích được tại sao học phí lại tăng?
"Tự nguyện" cũng tăng
Đầu năm học, phụ huynh có con vào học các lớp đầu cấp của trường tiểu học hoặc trung học cơ sở thường phải nộp một khoản tiền gọi là "tự nguyện" xây dựng trường, đặc biệt với những học sinh trái tuyến ở các trường công lập. Chị P.A năm học này có 2 con (sinh đôi) xin vào lớp 1 của trường tiểu học Kim Liên (Đống Đa). Ngày làm thủ tục nhập học, chị được bộ phận kế toán của nhà trường yêu cầu viết giấy nộp tiền tự nguyện. Các cô cũng cho chị xem một tập giấy "tự nguyện" mà các phụ huynh đã nộp trước đó, ai cũng đều đóng góp một số tiền bằng nhau là 1 triệu đồng. Nhưng khi chị cũng viết giấy xin nộp 1 triệu đồng thì bị trả lại với lý do: "Nhà chị có 2 cháu, sao chỉ nộp 1 triệu đồng?". Trường tiểu học Nguyễn Tri Phương (quận Ba Đình) còn đề nghị phụ huynh đóng góp tiền trái tuyến lên tới 2 triệu đồng/học sinh. Ngoài ra, thông qua Ban đại diện phụ huynh, trường này tiếp tục yêu cầu mỗi học sinh lớp 1 đóng thêm 1,6 triệu đồng để mua điều hoà (?).
Chị Chu Thị Lan, một phụ huynh học sinh ở quận Ba Đình bày tỏ quan điểm: ""Chúng tôi biết rằng, gia đình và xã hội đều có trách nhiệm hỗ trợ nhà trường để con trẻ có điều kiện học tập tốt hơn. Thế nhưng, nhà trường, nhất là trường công lập, trước khi quyết định một khoản thu lên tới hàng triệu đồng cũng cần tính toán đến khả năng của phần đông gia đình học sinh. Không phải gia đình nào cũng có thể nộp số tiền đó một cách dễ dàng"". Trưởng phòng Giáo dục quận Ba Đình, ông Đỗ Vũ cũng khẳng định: ""Đối với khoản thu tự nguyện thì việc ấn định một mức tiền cụ thể là hoàn toàn vi phạm quy định thu chi trong nhà trường". "Các trường không được coi đây là căn cứ để xếp lớp, hoặc phân biệt đối xử không công bằng với học sinh"", ông Vũ nhấn mạnh.
Tuệ Nguyễn (Báo Thanh niên số 255, thứ năm 11/9/2008)