"Bom bẩn" đã công phá sông Danube
Hôm qua (7/10), dòng lũ bùn đỏ độc hại bị vỡ từ hồ chứa chất thải của
nhà máy nhôm ở Hungaria đã đổ vào con sông lớn thứ nhì châu Âu, Danube.
Các giới chức môi trường và Liên minh châu Âu đều lo lắng về khả năng
xảy ra một thảm họa sinh thái, ảnh hưởng tới nhiều nước, nếu dòng bùn
thải này làm ô nhiễm con sông Danube.
Các nhà chức trách ở nhiều quốc gia thuộc hạ nguồn Danube, như
Croatia, Serbia và Romania, hôm qua đã tiến hành kiểm tra dòng sông cứ
vài giờ một lần và hi vọng lượng nước khổng lồ của dòng sông Danube sẽ
làm bão hòa chất độc.
Theo tin của AP, dòng bùn đỏ đã lan tới nhánh tây của sông Danube vào
buổi sáng. Đến chiều qua, thì dòng bùn đã chảy vào nhánh chính của
sông.
Tuy nhiên, theo phát ngôn viên của cơ quan cứu hộ Hungary, Tibor
Dobson, hiện "không có kim loại nặng trong nước uống" ở vùng bị ảnh
hưởng.
Dobson cho hay, nồng độ pH trong dòng bùn đổ vào
sông Danube đã giảm xuống mức khó có thể gây tổn hại thêm cho môi
trường. Đến nay cũng chưa thấy cá trên sông bị chết.
Ông Gbor Figeczky, quyền giám đốc điều hành của Quỹ Bảo tồn thiên
nhiên quốc tế (WWF) tại Hungary, cảnh báo rằng sau khi tràn xuống sông
Danube, bùn thải có thể gây nên tác hại có quy mô quốc tế.
"Một số loài động vật và thực vật chết ngay lập tức, một số loài khác
sẽ bị nhiễm độc trong thời gian dài do bùn độc tích tụ trong cơ thể
chúng", ông nói.
Hiện vẫn chưa rõ vì sao nguyên nhân nào khiến hồ chứa bùn đỏ của nhà
máy nhôm bị vỡ, làm đổ 1,1 triệu m3 chất thải lên một vùng diện tích 40
km2. Ít nhất 4 người đã thiệt mạng, trong khi 3 người mất tích, 150
người khác bị thương.
Lời cảnh báo cho Việt Nam
Báo Thanh Niên sớm nay (8/10) đã dẫn lời ông Dương Văn Hòa, Phó tổng
giám đốc Tập đoàn than khoáng sản VN (TKV) cho biết, "Tuy các dự án
bauxite của chúng ta chưa đi vào sản xuất, nhưng sự cố trên có thể xem
như lời cảnh báo để chúng tôi chuẩn bị kỹ lưỡng, thận trọng hơn trong
khâu thi công".
Theo thiết kế dự án khai thác bauxite tại khu vực Tây Nguyên, hồ chứa
bùn đỏ được chia thành nhiều bậc đập. Giai đoạn 1 sẽ xây dựng 8 ô chứa
bùn đỏ, kéo dài cho 12 năm sản xuất, công việc xây lắp tuần tự là xây ô
thứ hai sẽ tiến hành thải ô thứ nhất, nhằm đảm bảo sự cố các hồ chứa
không bị tràn bùn.
"Với thiết kế này, cứ một ô thải có một ô dự
phòng, tức là thải một năm có một năm dự phòng các sự cố xảy ra. Việc
xây lắp các ô chứa được tiến hành song song với xây dựng, hoàn thiện nhà
máy", ông Hòa nói. Dung tích mỗi ô chứa được lượng bùn thải ra trong
khoảng 1,5 - 2 năm.
Ngoài ra, có một số phương án phòng tránh khác như điểm cuối hồ bùn
đỏ có một cống chặn và cống này sẽ đóng chặt trong mọi trường hợp cần
thiết nhằm chặn bùn tràn nếu có.
Cũng vẫn báo Thanh Niên dẫn lời ông Hòa, các dự án sản xuất alumin
trong nước hiện nay đều sử dụng công nghệ Trung Quốc nhưng chuẩn quốc tế
(theo tiêu chuẩn công nghệ Bayer). Được biết, cuối tháng 12 tới đây sẽ
bắt đầu tiến hành chạy thử dây chuyền sản xuất alumin tại các dự án (Tân
Rai, Nhân Cơ) của TKV.
Hiện tại, TKV đang chạy thử từng phần, theo trình tự nếu các nhà máy nước, điện, khí hóa chạy tốt mới tính đến sản xuất alumin.
Ông Hòa còn cho biết, việc đảm bảo an toàn cho môi trường cũng đã
được tính toán kỹ lưỡng. Bùn chứa ở các ô sẽ lắng đọng, thu hồi pH để
bùn khô dần và hoàn nguyên, sau đó sẽ đóng hồ, phủ lớp vải chống thấm cả
bên trên và bên dưới, rồi rải lớp đất khoảng 1m lên trên.
Theo đó, cứ hai năm xả bùn sẽ mất ít nhất 3 năm để đất bùn hoàn nguyên lại thành đất tái sử dụng được.
Trích vnr500